ชื่อสามัญ Golden Penda
ชื่อวิทยาศาสตร์ Xanthostemon chrysanthus
ชื่อวงศ์ MYRTACEAE
รักแรกพบ เป็นพรรณไม้นำเข้าที่มีดอกสวยงาม เป็นพืชวงศ์เดียวกันกับชมพู่ ซึ่งพืชสกุลนี้มีอยู่ด้วยกันประมาณ 45 ชนิด มีถิ่นกำเนิดอยู่ในป่าตอนเหนือของประเทศออสเตรเลีย มีบางชนิดที่อาจพบได้ในประเทศอินโดนีเซียและฟิลิปปินส์
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
ลำต้น
มีลักษณะกลม เปลือกลำต้นบางมีสีน้ำตาล แตกกิ่งก้านสาขาเป็นทรงพุ่มกว้างแบบต่ำๆ มีความสูงของลำต้นประมาณ 1-3 เมตร ในบางพื้นที่อาจมีขนาดความสูงของลำต้นได้ถึงประมาณ 20 เมตร
ใบ
ออกเป็นใบเดี่ยวเรียงเวียนสลับรอบลำต้น มีลักษณะเป็นรูปไข่แกมรูปขอบขนาน หรือรูปใบหอกยาวโคนและปลายใบแหลม แผ่นใบมีสีเขียวเป็นมันค่อนข้างหนา ขอบใบและผิวใบเรียบ มีขนาดความยาวของใบประมาณ 14-15 ซม. ยอดและใบอ่อนที่แตกขึ้นใหม่จะมีสีน้ำตาลอมแดง
ดอก
ออกเป็นช่อทรงกลมขนาดใหญ่ ตามซอกใบและปลายกิ่ง ในแต่ละช่อจะมีดอกย่อยเป็นจำนวนมาก กลีบดอกหนาและแข็ง ส่วนโคนเชื่อมติดกันเป็นหลอด ส่วนปลายแยกเป็น 5 แฉก มีเกสรตัวผู้จำนวนมากที่กลางดอกโดยจะโผล่มาเหนือกลีบดอก สีสันของดอกรักแรกพบมีอยู่หลายสี เช่น สีขาว สีเหลือง ส้ม สีชมพู สีแดง สีแดงอมส้ม ซึ่งขึ้นอยู่กับแต่ละสายพันธุ์ ชนิดที่มีดอกสีชมพูจะมีกลิ่นหอมมาก ดอกบานทนทานอยู่ได้นานประมาณ 1 สัปดาห์ แล้วจึงร่วงโรยไป มักออกดอกในช่วงฤดูร้อน สามารถให้ดอกได้ตลอดทั้งปี
ผล
มีลักษณะเป็นรูปทรงกลม เปลือกผลสีเขียว เมื่อแก่จะกลายเป็นสีน้ำตาล แยกออกเป็น 3 พู ปลายผลมีเส้นยาวแหลม บริเวณขั้วผลมีกลีบเลี้ยงติดอยู่แน่น
การขยายพันธุ์
ทำได้ด้วยวิธีตอนกิ่ง และการปักชำกิ่ง
การปลูก
ต้นรักแรกพบสามารถปลูกได้ดีในดินทั่วไปที่มีความอุดมสมบูรณ์ ระบายน้ำได้ดี ไม่มีน้ำท่วมขัง ต้องการความชื้นสูง ชอบแสงแดดแบบเต็มวัน ต้องการน้ำในปริมาณปานกลาง ปลูกได้ทั้งในกระถางขนาดใหญ่ หรือปลูกลงดินกลางแจ้ง เป็นพืชที่เติบโตได้รวดเร็ว ทนแล้งได้ดี รดน้ำพอชุ่มหลังการปลูก และให้น้ำเช้า-เย็นในวันต่อๆ ไป ใส่ปุ๋ยคอกสลับกับปุ๋ยสูตร 16-16-16 บริเวณโคนต้นเดือนละครั้ง จะทำให้มีการเจริญเติบโตและให้ดอกสวยงามได้ไม่ขาด หลังจากดอกหลุดร่วงไปแล้วควรตัดแต่งกิ่งออกทันที เพื่อให้สามารถแตกยอดมีดอกใหม่มาทดแทนได้รวดเร็วขึ้น
ประโยชน์
นิยมปลูกเป็นไม้ประดับตามอาคารบ้านเรือน และตามสถานที่ต่างๆ โดยจะปลูกเป็นกลุ่มหลายๆ ต้นในพื้นที่กลางแจ้ง หรือปลูกในกระถางขนาดใหญ่ก็ได้
ขอขอบคุณ Source: http://www.vichakaset.com/ลักษณะของดอกรักแรกพบ/
Picture Cover Source: https://data.addrun.org/plant/archives/330-xanthostemon-chrysanthus-f-muell-benth